ABD’den ve Avrupa Birliği’nden Rusya’ya dönük yeni yaptırım tehditleri gelirken, Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) dikkat çeken bir not yayımladı.
“Rusya: Daha az ABD doları, daha çok altın” notta, Rusya’nın hem 2014’ten bu yana uygulanan Batı yaptırımları hem de yeni yaptırım sinyalleri nedeniyle son yıllarda rezervlerinde ve dış ticarette kullandığı para birimlerinde başarılı bir şekilde çeşitlendirmeye gittiğine dikkat çekildi.
Uluslararası ödemeler sistemi ve dolara erişim ile Rusya’dan Almanya’ya Baltık Denizi’nin altından uzanan Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projesinin yaptırıma konu olabileceğinin konuşulduğunu aktaran IIF, Rusya’nın yaptırımlara hazırlık olarak dolar cinsi varlıklarla birlikte olası riskleri de azalttığını belirtti.
REZERVDE VE TİCARETTE DOLARIN PAYI AZALDI
Rusya’nın dış ticaret ödemelerinde 2013’te yüzde 10 olan Euro payının 2021’de yüzde 30’a yükseldiğini, bu karşın aynı dönemde doların payının yüzde 80’den yüzde 55’e gerilediğini belirten IIF, Rusya Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesi politikasıyla da ülke içinde döviz cinsi mevduat ve kredilerin azaldığı aktarıldı.
Rusya Merkez Bankası’nın rezervlerinde dolar cinsi varlıkları belirgin şekilde azalttığını, elindeki ABD Hazine tahvillerini büyük oranda azalttığını belirten IIF, altın rezervlerinin Rusya’ya getirildiğini, rezervlerdeki diğer varlıkların da önemli ölçüde ABD ve Avrupa’dan Çin ve Japonya’ya kaydırıldığına işaret etti.
ALTIN VE YUAN YÜKSELİŞTE
Rusya Merkez Bankası’nın 630 milyar doları aşan rezerv varlıkları içinde altının payının yüzde 20’yi aştığını, doların payının ise 2014 başında yüzde 43 iken 2021 ortasında yüzde 16’ya gerilediğini aktaran IIF, Çin yuanının payının da yüzde 13’e yükseldiğini belirtti.
Haberde, Rusya’nın 2021 sonunda 478 milyar dolar olan toplam dış borcunun 209 milyar dolarının ABD doları cinsi olduğu, ülkede bireylerin ve şirketlerin yaklaşık 200 milyar dolarlık ABD doları cinsi mevduatının olduğu, bu nedenle Rusya Merkez Bankası’nın da belirli oranda ABD doları cinsi varlık tuttuğu vurgulandı.
DIŞ TİCARETTE ÇİN VE AB ÖNDE
Rusya’nın dış ticaretinde Avrupa Birliği ve Çin öne çıkıyor. Bu ülkelerle ticarette, ödemelerde euro ve yuanın payı artıyor ancak tarihsel olarak petrol ve doğalgaz dahil birçok üründe dolar bazlı fiyatlama yapılıyor ve dolar cinsi ödeme oluyor.
IIF, dış ticarette doların payının azaltılmasının kısa ve orta vadede sınırları olduğuna işaret ediyor.
Rusya’da mevduatta döviz payının bireylerde yüzde 21, şirketlerde yüzde 26 olduğunu, kredilerde de dövizin payının şirketlerde yüzde 23 olduğunu aktaran IIF, Rusya Merkez Bankası’nın bu oranları azaltması için daha çok adım atması gerektiği belirtildi.
IIF, dolarsızlaşma sürecini ilerletmek için Rusya Merkez Bankası’nın 2022’de dijital ruble projesinin pilot uygulamasına başlamasını ve iç ödeme sistemlerini geliştirmeye devam etmesini beklediklerini ifade etti.