CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Edirne’de; Büyük Taarruz’un 100. Yılında Büyük Balkan Buluşması programına katıldı. Kılıçdaroğlu, burada yaptığı konuşmada; şunları söyledi:
“BİR DEVLET BİR BİREYE TESLİM EDİLEMEZ”
“Türkiye’nin çok sıkıntı şartlarda olduğunu ben de biliyorum, siz de biliyorsunuz. Lakin hayatım boyunca hiç umutsuz olmadım. Zira bizler ülkemizi, bayrağımızı seviyoruz. Bir ortada yaşamayı istiyoruz. Kimliğimiz, inancımız, hayat usullerimiz farklı olabilir; lakin huzur içinde yaşamak istiyoruz.
Çanakkale Savaşı’nı hepimiz biliriz. Çanakkale’yi geçilmez kıldık. Yedi düvel geldi, büyük gemiler geldi. Avustralya’dan askerler geldi. Çanakkale’yi geçebilir miyiz, İstanbul’u işgal edebilir miyiz, Osmanlı İmparatorluğu’nu yıkıp teslim alabilir miyiz; diye. Yapamadılar, Çanakkale’yi geçilmez kıldılar. Mustafa Kemal’in askeri dehasının birinci adımları orada atılmıştır. Çanakkale geçilmedi.
Ama üç yıl sonra 1918’de bir kişinin iradesi Çanakkale’yi aştı. O savaşan yedi düvel tek kurşun atmadan Çanakkale Boğazı’nı geçip gelip Dolmabahçe’nin önünde demirlediler. O nedenle diyoruz bir devlet bir şahsa teslim edilemez, diye.
Her karış toprağında şehitler var Çanakkale’nin. Hiç unutmadık Çanakkale’yi ve unutmayacağız da. O Çanakkale’yi geçilmez kıldık, ancak bir kişinin iradesiyle o Çanakkale’den bütün o düşman gemileri geldiler ve Marmara’ya, Dolmabahçe’nin önünde demirlediler.
“BUGÜN GELDİĞİMİZ NOKTA DEVLET İDARESİNİN BİR ŞAHSA TESLİM EDİLDİĞİ SÜREÇTİR”
Mustafa Kemal Yıldırım Orduları kumandanıydı. Suriye-Irak cephesindeydi, Osmanlı orduları dağıtılmıştı. İstanbul’a geldi, Haydarpaşa’da indi. Oradan küçük bir botla karşıya geçerken düşman gemilerini gördü. ‘Geldikleri üzere gideceklerdir’ kelamını o vakit etti.
Arkasından; Samsun, Merzifon, Amasya, Erzurum, Sivas kongreleri gerçekleşti. Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu.
Bütün bu muvaffakiyetleri sağlayan başkan, halkıyla bir arada hareket etti. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni kurdu. ‘Her şeyi ben bilirim, ben yaparım’ demedi. Başkomutanlık yetkisini dahi, Türkiye Büyük Millet Meclisi; Gazi Mustafa Kemal’e üç ay mühletle verdi. Bugün geldiğimiz nokta; devlet idaresinin bir şahsa teslim edildiği süreçtir ve bu süreç her birimizin başında derin soruların oluşmasına yol açıyor. Yalnızca Cumhuriyet Halk Partililerin değil. Ülkesini seven herkesin başında derin sorulara yol açıyor. Ve hepimiz şu soruyu soruyoruz: ‘Ne olacak bu memleketin hali?’ diye.
“ELİNİZİ VİCDANINIZA KOYARAK OY KULLANMANIZI İSTİYORUM”
Sizden yalnızca bir şey istiyorum. Sandık konacak ve gideceğiz sandığa. Elinizi vicdanınıza koyarak oy kullanmanızı istiyorum. A partisi, B partisi, C partisi; değil. Türkiye’nin bu bataktan çıkması lazım. Hani derler ya ‘fabrika ayarlarına tekrar dönmemiz lazım’ diye. Tekrar kurtuluşu başlatmamız lazım, yine. Demokratik yollarla, sandığa giderek, oyumuzu kullanarak ikinci yüzyılında Cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandıracağız.
‘Ben çocuklarıma hoş bir miras bırakmak istiyorum’ diyorsa rastgele bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı… Bayanı, erkeği, yaşlısı, genci… ‘Cumhuriyet’in ikinci yüzyılında ben evlatlarıma hoş bir miras bırakmak istiyorum’ diyorsa tek adam rejimini savunanı değil, ülkeye demokrasiyi getireni seçmelidir, tercihini bundan yana kullanmalıdır. Torunlarına bugünleri anlatırken, Çanakkale’yi de unutmamalıdır, verilen savaşı unutmamalıdır, şehitleri unutmamalıdır. Bir kişinin iradesiyle nasıl oradan tek kurşun atmadan düşman gemilerinin Dolmabahçe’nin önüne gelip demirlemesini de anlatmalıdır.
“GAZİ MECLİS BUGÜN, GAZİ MECLİS OLMAKTAN ÇIKMIŞTIR”
Bir savaş verdik ve bir yüzyıl devirdik. Önümüzde ikinci bir yüzyıl var. O ikinci yüzyılda Cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandırdığımızda, Gazi Mustafa Kemal’e verdiğimiz kelamı büyük ölçüde yerine getirmiş olacağız.
Çünkü onun en büyük hasreti ulusal iradeydi, milletin iradesinin tecelli etmesiydi. Parlamento ulusal iradenin tecelligahı olmalıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gazilik unvanının verilmesinin temel nedeni Kurtuluş Savaşı’nı yönetmesidir. Dünyada örneği yoktur. Gazi Mustafa Kemal’e üç aylık mühletle Başkomutanlık yetkisi verildi. ‘Tekrar gel gerekirse bir daha vereceğiz’ diye.
Gazi Meclis bugün, Gazi Meclis olmaktan çıkmıştır. Bir kişinin iradesiyle eller kalkmakta ve inmektedir. Milletvekili dediğimiz arkadaşlarımızın büyük bir kısmı, milletin vekili değildir zati. Sarayın vekili olanlar milletin vekili olamazlar.
Biz milletvekillerini gerçek manada milletin vekili yapmak istiyoruz. Gerçek manada ülkenin sıkıntılarıyla ilgilensin istiyoruz, parlamentomuz. Bunu yaptığımız vakit Mustafa Kemal ve arkadaşlarının bize teslim ettikleri Türkiye’yi büyütme yolunda, geliştirme yolunda, demokrasi yolunda büyük adımlar attığımızı hepimiz göreceğiz ve tarihe bunu yazdıracağız. Dolasıyla her birimizin önemli bir sorumluluğu var. Ve evlatlarınıza bırakacağınız hoş bir miras var.
Diyeceksiniz ki, ‘Türkiye bir periyot tek adama teslim edilmişti lakin biz sandığa gittik oyumuzu kullandık, tek adamdan kurtardık. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki milletvekillerinin, tekrar milletin vekili olmasını sağladık ve demokratik yollarla sağladık’ diyeceksiniz. Bu söylendiği vakit dünya siyaset tarihine kıymetli bir mirası gençler bırakmış olacaklar.
Yedi buçuk milyon gencimiz birinci kere sandığa gidip oy kullanacaklar. Türkiye’nin yazgısını bu yedi buçuk milyon gencimiz tayin edecek.
Her birimizin sorumluluğu var, sorumlulukları yerine getireceğiz. Sandığa gideceğiz, elimizi vicdanımıza koyup oyumuzu kullanacağız.
“GERİ ADIM ATMAK, BİZİM KİTABIMIZDA YOKTUR”
Edirne hoş bir kent, Avrupa’ya kapımızın açıldığı bir kent. Yarın Edirne’yle ilgili çok şeyler söyleyeceğim artık burada söylemeyim, zira küme toplantımız var. Biz birinci küme toplantımızı parlamento tatildeyken Erzurum’da yaptık. İkinci küme toplantımızı Edirne’de yapıyoruz. Bize nazaran manası var. Erzurum’un da manası var, Edirne’nin de manası var.
Sakın ola ki ümitsizliğe kapılmayın, en büyük güç sizsiniz. Sizden daha büyük bir güç demokrasilerde yoktur. En büyük güçsünüz. İradenizi ortaya koyun. Şundan emin olun asla ve asla geri adım atmak; bizim kitabımızda yoktur. Biz hiç kimsenin önünde diz çökmeyiz; yedi düvel bile gelse, bundan da emin olmanızı isterim.”