Oruç tutmama mazeretlerinden biri sayılabilen seferilik konusu için Diyanet mevzu ile ilgili daha evvel oruç sorularında yanıtlamıştı.
Ramazanda oruçlu iken seyahate çıkacak olan müslümanlar, seferi sayılmanın aralık ve vakit kurallarını araştırıyor. Pekala seferi nedir, kaç kilometre seferi sayılır? Seferilik kaç gündür? İşte tüm ayrıntılar…
Ramazan’da sefer uzaklığı ve oruçta seferilik ve koşulları Ramazan ayı ile birlikte en çok merak edilen soruların başında geliyor. Oruçta seferi sayılmak için kaç kilometre (km) olması gerektiği ile ilgili sorular Diyanet fetvalarında yer verilmişti.
ORUÇTA SEFERİ SAYILMAK İÇİN KAÇ KM OLMASI GEREKİR?
Diyanet tarafından Ramazan’da sefer arası en az 90 km olarak belirtilmiştir.
AYNI KENTTE SEFERİ UZAKLIĞINDA SEYAHAT YAPAN KİMSE SEFERİ SAYILIR MI?
İstanbul, Ankara üzere büyük kentlerde 90 kilometrelik ara varsa tıpkı vilayet içerisinde seferilik kararlarına tabi olunabiliyor. Bunun için seferilik hudutlarını belirlemek gerekiyor. Kişinin bulunduğu ilçenin hudutlarını temel almak gerekiyor. Hesaplamada bulunulan ilçe hududu ile gidilecek ilçe hududu arasının 90 kilometreyi aşması gerekiyor. Aşıyorsa seferilik kararlarına tabidir.
Seferiliğin başlangıcı nasıl belirlenir?
Dinen sefer sayılacak aralıktaki bir yere gitmek üzere yola çıkan kişi, yaşadığı yerleşim yerinin meskûn mahallinden çıkınca konuk kararında kabul edilir. Bu kimse seyahat karar ve ruhsatlarından yararlanmaya başlar (Merğînânî, el-Hidâye, II, 101). Buna nazaran, seyahate başlayıp kentin meskûn mahallinden çıkan kimse dört rekâtlı farz namazları iki rekât olarak kılar.
Yolculuğa otobüs, tren, uçak ve gemi üzere genel vasıtalarla çıkılması halinde ise seferiliğin başlangıç noktası olarak otogar, gar, havalimanı ve limanlar temel alınabilir.
Seferilik kaç gündür?
Seferi namazında bir yere giderken aralık durumu sahih olsa dahi orada 15 gün kalma niyeti bulunmaması gerekmektedir. Bir yere giderken 15 gün kalmak icab ediyorsa o halde seferi biçimde namaz kılınması hakikat olmamaktadır.
Yazlığa giden seferi sayılır mı?
Fıkıh kaynaklarındaki bir görüşe nazaran; iki yerde kullandığı konutu bulunan bir kimse bunlardan hangisine gitse mukim olur. (bkz. İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtar, II, 614; Bilmen, İlmihal, s. 163) Buna nazaran bir beldede kullandığı meskeni olan kimse oraya gittiğinde seferî sayılmaz.
Günümüzdeki birtakım yaklaşımlara nazaran kişinin yazlığının olduğu yer de aslî vatanı üzeredir. Münasebetiyle kişi, kendisine ilişkin yazlık, kışlık meskeninin yahut devre mülkünün bulunduğu yerlerde namazlarını tam kılar.
ORUÇLUYKEN SEYAHATE ÇIKAN SEFERİLİK NEDENİYLE ORUCUNU BOZARSA NE GEREKİR?
Diyanet’in sitesinde yer alan bilgiler şu halde:
Ramazan’da sefer aralığı (en az 90 km.) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Ancak niyet ettikten sonra gündüzün seyahate çıksa bu seyahat esnasında legal diğer bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalıdır. Başlanan bir ibadetin mazeret yoksa tamamlanması gerekir. Sefer bir mazeret olduğu için, şayet orucunu seferîliği başladıktan sonra bozarsa kendisine keffâret gerekmez, yalnızca kaza gerekir. Hz. Peygamberin (s.a.s.) Mekke’nin fethi için sefere çıktığında oruçlu iken, Kadîd denilen yere varınca orucunu bozması (Buhârî, Savm, 34; Müslim, Sıyâm, 88) savaş kurallarının gereği olarak kıymetlendirilebilir.