Türkiye 91 ülkeye vize muafiyeti tanıdı. Son olarak Bulgarlara pasaportsuz giriş hakkı tanındı. Geçerliliği 5 yıl geçmiş pasaportlara bile kapı açıldı. Lakin Norveç’te olduğu üzere komşuda da mütekabiliyet unsuru işlemedi. Meksika bile ‘onaylandı kaşesi basmazken ‘Türkler yalnızca 6 ülkeye kimlikle girebiliyor’ tartışması başladı. ABD’yle birlikte Avrupa’nın da Türk vatandaşlarının vizelerine neredeyse ‘geçit vermemesi’ bu bahisteki rahatsızlığı artırdı.
SCHENGEN’DE RETLER 2015’TE YÜZDE 4’TÜ 4 KAT ARTIŞLA 2021’DE YÜZDE 16’YA ÇIKTI
Schengen müracaatlarında 2015’te yüzde 4 olan retler geçen yıl yüzde 16.5’ya çıktı. 100 euroluk fiyatın iade edilmemesi de reaksiyon çekerken AB Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Landrut “Siyasi değil objektif bakılıyor. Türkiye’ye retler global ortalamaya yakın” dedi. Retlerin daha çok Afrika ve Orta Doğu ülkelerine verilmesi Türkiye’nin konumlandırıldığı yeri gösterdi. Prestij zedeleyen bahiste sonuç alacak adım atılması gerektiği belirtildi.
AVRUPA VİZEDE TÜRKİYE’YE AFRİKA MUAMELESİ YAPIYOR
Avrupa Birliği ülkelerine gitmek için Türk vatandaşlarının Schengen vizesi müracaatları zahmete dönüştü. Başta Almanya olmak üzere kimi ülkeler 10 Türk vatandaşından altısının talebini reddetmeye başladı. Ankara “Burada kasıt var” derken, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı
Nikolaus Meyer’in açıklaması Türkiye’nin vize retlerinde Afrika ve Ortadoğu ile birebir klasmana koyulduğunu gösterdi. Mayer “Türkiye’de daha karmaşık ve aldatmaya açık müracaatlar var. Türkiye’ye ait ret oranı global ret ortalamasına yakın” dedi.
Avrupa Birliği ülkeleri turistik, ticari, eğitim ya da sıhhat hedefli tüm seyahat tiplerinde Schengen vizesi için yapılan müracaatların birçoğunu olumsuz sonuçlandırıyor. Birtakım ülkeler her 10 müracaattan altısını reddediyor. 2014’te yüzde 4, 2020’de 13 ve 2021’de 20 olan ret oranı katlandı. Schengenvisainfo.com’un editörü Shkurta Januzi, başka ülkelerle karşılaştırıldığında Türkiye’deki vize ret oranlarının daha süratli ve istikrarlı arttığını belirtti. Buna nazaran, Almanya Türkiye’den yapılan vize müracaatlarının 2016’da yüzde 6,7’sini reddederken, bu oran 2018’de yüzde 11,9’a, 2021’de yüzde 22,2’ye yükseldi. Fransa’nın ise 2016’da yüzde 3,2 olan ret oranı 2018’de yüzde 5,8’e, 2021’de yüzde 13,1’e yükseldi. Binlerce TL’yi bulan fiyatların 26 milyon euroluk kısmı da ilgili ülkelere kaldı. 10 haftaya uzayabilen bekleme mühletleri ve sayısız evraka karşın vize alınamayınca seyahat acentaları da çeşitlerini iptal etti.
26 MİLYON EURO BOŞA GİTTİ
2015’ten bu yana Türk vatandaşları Schengen vizesi için toplam 315 milyon euro harcadı. Ret karşılığı alanların yaptığı harcama ise tam 26 milyon euro. En büyük kayıp bu sene yaşandı. Bilhassa 2022’den bu yana Türk vatandaşları müracaatlarında hüsranla karşılaşıyor. Son aylarda turistik yahut ticari fark etmeksizin ret oranları o kadar arttı ki Türk vatandaşlarının itiraz oranı yüzde 62.9 oldu. Schengen ülkeleri vize müracaatlarını reddederken misal nedenler sunuyor. Bunlardan en fazla görülenleri “Seyahatinizi inandırıcı bulmadık” ve “Sunduğunuz dokümanlar bizi tatmin etmedi” yahut “Döneceğinizden emin olamadık” oluyor.
İŞ İNSANLARI BİLE REDDEDİLİYOR
Vize müracaatları reddedilenler ortasında gideceği fuara davetiyesi olan iş insanları bile var. İş dünyası da sıkıntıya dönüşen sürecin bir an evvel çözülmesini istiyor. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, Schengen vizesi müracaatlarında yaşanan dertlerin seyahat acentelerinin üzerlerindeki yükün daha da artmasına yol açtığını belirterek “Seyahat acentelerimizin ticari faaliyetlerini olumsuz etkileyen bu sorun, çeşitlerde iptallere kadar varan sonuçlar yaratmaktadır” tabirlerini kullandı.
MEKSİKA DA GERİ ÇEVİRDİ
Vize ret kararlarına ABD’de imza atmaya başladı. O denli ki yansılar sonrası Washington’dan “Ret kararları Türkiye’ye özel bir durum değil” açıklaması yaptı. Yaşanan zahmetler Latin Amerika ülkelerin de sıçradı. Meksika hükümeti Türklerin huduttan ABD’ye geçişlerini münasebet göstererek vize müracaatlarını reddediyor. Bunlardan biri de Meksika’ya alınmayan YouTuber Deniz Pehlivan oldu. Pehlivan “E vizemiz olmasına karşın Türkiye’den kaçak gelen mülteci sıfatıyla gördükleri için uçağa dahi almadılar” kelamları gelinen noktayı ortaya koydu.
ANKARA: RETLERDE KASIT VAR
Krizin katlanarak büyümesi sonrası CHP’li Utku Çakırözer “Dışişleri vatandaşımızın zahmetine son vermek için gerekli müracaatları yapmalı” dedi. Hükümetten ise ‘kasıt var’ açıklaması geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu “Biz burada kasıt görüyoruz. Halkımız da bu türlü görüyor. Eylül başında Batı ülkelerin büyükelçilerini arkadaşlarımız bakanlığa çağıracak ve gerekli ihtarları yapacaklar. Bundan sonra da düzelmezse biz de karşı önlemler alacağız” demişti.
TÜRKİYE AFRİKA İLE BİREBİR LİGDE
Yaşanan süreçte AB Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Meyer-Landrut’tan dikkat çeken bir açıklama geldi. Meyer-Landrut, Reuters’ın bahis ile ilgili sorusu üzerine, Schengen müracaatlarının siyasi temelli olarak değil somut kriterlere nazaran ele alındığını belirterek; Türkiye’de görece daha karmaşık ve aldatmaya açık müracaatlarla karşılaştıklarını savundu. “Siyasi değil objektif temellere dayalı olarak karar alınır” diyen Meyer-Landrut, Türkiye’ye ait ret oranının geçen yıl yüzde 13-14 düzeyindeki global ret ortalamasına yakın olduğunu belirtti. Lakin Avrupa Kurulu kurucu üyesi olan ve adaylık süreci yürüten Türkiye’nin Ortadoğu ve Afrika ülkeleriyle birebir oranda vize retleriyle müsabakası reaksiyon çekti. Avrupa’nın Türkiye’yi vizede Afrika ligine aldığı yorumları yapıldı.
CDS’DEN SONRA TÜRK PASAPORTUNUN DA RİSK PUANI ARTTI
Faiz indirme kararları, doların rekor kırması, Türkiye’nin CDS puanının ateşini yükseltirken yaşanan ıstırapların ülke pasaportunun risk puanını da artırdığı belirtildi. Son devirde yaşanan vize kahırlarının bununla kontaklı olduğu söz ediliyor. Duruma dikkat çeken Dünya gazetesi muharriri Erdem Oğuz “Öğrenci vizesinden turistik vizeye kadar seyahat akışlarında problemler çıkıyor; AB vizeleri sorun oluyor. Türkiye üzerinden AB’ye iltica etmeye çalışanlarla iş insanları, konferans vermeye giden öğretim vazifelileri tıpkı kefeye konuluyor. Memleketler arası ölçekte her şey, kredibilite üzerinden yürür. Bir kez kaybetmeye başladığında kaçak, göçmen muamelesi görürsün. Öteki ülkeler sizi her an “düzen bozucu” ve tehdit olarak algılar” dedi.
